Autor: Michał Wenklar

Rok wydania: 2009

Oprawa: twarda

Liczba stron: 544

Format: 167 x 240

Numer ISBN: 9788361033332

Tematem książki jest zagadnienie oporu społecznego wobec władzy komunistycznej w latach 1945–1956 na przykładzie powiatu tarnowskiego. Publikacja składa się z dwóch części.

W pierwszej autor opisuje lokalne przejawy oporu zorganizowanego, zawierającego w sobie zarówno działalność polityczną (jawną, np. PSL czy SP, i podziemną, np. Zrzeszenie „WiN”), jak i walkę zbrojną z komunistycznym reżimem (oddziały zbrojne głównie poakowskiej i narodowej proweniencji).

W drugiej części, poświęconej oporowi spontanicznemu, opisano m.in. przypadki oporu manifestowanego publicznie, walkę Kościoła i wiernych o wolności religijne, sprzeciw chłopów wobec nadmiernych świadczeń i prób kolektywizacji, przykłady oporu wyrażane wśród młodzieży, w środowiskach robotniczych, przez milicjantów i żołnierzy. Poruszona została również kwestia plotek i pogłosek jako alternatywnego wobec oficjalnego systemu komunikacji, a także przypadków antysemityzmu związanych z występowaniem stereotypu „żydokomuny”. Zwieńczeniem pracy jest opis wydarzeń „odwilży” 1956 r. na omawianym terenie.

Z recenzji:

Jest to praca, bez której niemożliwe będzie dalsze prowadzenie badań nad dziejami Tarnowa i ziemi tarnowskiej, a szerzej rzecz ujmując – Małopolski, okresu po II wojnie światowej.

prof. dr hab. Grzegorz Mazur, Uniwersytet Jagielloński

Szerokie zainteresowanie problematyką oporu społecznego wobec władzy komunistycznej pozwala wyrazić nadzieję, że w nieodległym czasie powstanie pełna synteza tego zjawiska. Dla jego zdefiniowania niezbędne są – trudne do przecenienia – wyniki badań regionalnych. Wśród przywoływanych źródeł znajdzie się z pewnością praca Michała Wenklara.

dr hab. Krzysztof Szwagrzyk, IPN Wrocław